Τι είναι η ERCP;
Η ανιούσα ενδοσκοπική χολαγγειοπαγκρεατογραφία ή ERCP, είναι μια εξειδικευμένη τεχνική που χρησιμοποιείται για την εξέταση των «σωλήνων παροχέτευσης» της χολής, του παγκρέατος και του ήπατος. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, ένα ενδοσκόπιο, που μοιάζει με το γαστροσκόπιο διέρχεται από το στόμα προς τον οισοφάγο και το στομάχι, για να καταλήξει στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου, που καλείται δωδεκαδάκτυλο. Στο σημείο αυτό εκβάλλουν οι πόροι της χολής και του παγκρέατος, «χύνοντας» στον αυλό του εντέρου τα κατάλληλα υγρά για την πέψη της τροφής. Στη συνέχεια, ένας μικρό πλαστικό σωληνάκι θα περάσει μέσα από το ενδοσκόπιο στον χοληδόχο πόρο και /ή στον παγκρεατικό πόρο και μέσα από αυτόν θα διοχετευτεί ένα ειδικό σκιαγραφικό υγρό, προκειμένου να απεικονιστούν αυτοί οι πόροι. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να γίνει τομή στον μυ που περιβάλλει το άνοιγμα του χοληδόχου πόρου, που καλείται «σφιγκτηροτομή» προκειμένου να πραγματοποιηθούν και άλλες επεμβάσεις, όπως π.χ. να αφαιρεθούν πέτρες, να γίνει βιοψία, να τοποθετηθούν stents (παροχετευτικοί σωλήνες) ή να διανοιχτεί η στένωση του χοληδόχου πόρου. Η ERCP είναι μια εξελιγμένη και περίπλοκη ενδοσκοπική μέθοδος, που μπορεί όμως να λύσει προβλήματα σε μια πολύ δύσβατη περιοχή του γαστρεντερικού συστήματος, χωρίς την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης.
Τι προετοιμασία χρειάζεται η ERCP;
Σε γενικές γραμμές κάποιος ο οποίος θα υποβληθεί σε ERCP πρέπει να παραμείνει νηστικός για τουλάχιστον 8 ώρες. Επίσης, ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού μπορεί να χρειαστεί η χορήγηση προφυλακτικής αντιβίωσης, ενώ πλήρεις συστάσεις θα δοθούν από τον θεράποντα ιατρό για το χρόνο διακοπής λήψης φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη, το Salospir, Plavix, Sintromκαι γενικά φάρμακα που επηρεάζουν την πήξη του αίματος. Τέλος, ενημερώστε για την πιθανότητα να είστε έγκυος, γιατί θα χρησιμοποιηθεί ιονίζουσα ακτινοβολία κτά τη διάρκεια της εξέτασης.
Τι να περιμένω κατά τη διάρκεια της ERCP;
Θα σας χορηγηθεί ηρεμιστικό ενδοφλεβίως για να νιώσετε πιο άνετα. Θα ξαπλώσετε στην αριστερή πλάγια θέση ή μπρούμυτα πάνω σε ένα ακτινογραφικό τραπέζι. Οι περισσότεροι ασθενείς θυμούνται ελάχιστα ή και τίποτε μετά την επέμβαση. Το ενδοσκόπιο δεν παρεμποδίζει την αναπνοή, αλλά μπορεί να αισθανθείτε φούσκωμα, λόγω του αέρα που εισάγεται δια μέσου του ενδοσκοπίου. Εάν φοράτε βηματοδότη, πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας αρκετά νωρίτερα, καθώς είναι πιθανόν να χρειαστεί να ληφθούν ιδιαίτερες προφυλάξεις.
Ποιες οι πιθανές επιπλοκές μιας ERCP;
Όπως όλες οι ιατρικές πράξεις έτσι και η ERCP ενέχει μικρές πιθανότητες για πρόκληση ανεπιθύμητων συμβάντων κατά ή μετά τη διενέργειά της. Παρόλα αυτά αποτελεί μια ασφαλή και καλά ανεκτή επέμβαση, όταν πραγματοποιείται από καλά εκπαιδευμένους ιατρούς. Οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η παγκρεατίτιδα, η φλεγμονή δηλαδή του παγκρέατος από τους χειρισμούς κατά τη διάρκεια της εξέτασης, η χολαγγειίτιδα (μόλυνση του χοληφόρου συστήματος από μικρόβια του εντέρου), η διάτρηση (τρύπημα του εντέρου), η αιμορραγία και πιθανές επιπλοκές από τα χορηγούμενα φάρμακα. Οι επιπλοκές συμβαίνουν στο 4-5% των ασθενών που θα υποβληθούν σε ERCP, αλλά ακόμα κι αν συμβούν συνήθως αντιμετωπίζονται με συντηρητικά μέτρα (νοσηλεία, αντιβιοτικά, ορούς κ.ά.). Ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να χρειαστεί χειρουργείο, ενώ σε ένα ποσοστό 1/1000-1/10.000 μπορεί να κινδυνέυσει η ζωή του αρρώστου.
Τι να περιμένω μετά την ERCP;
Εάν υποβληθείτε σε ERCP ως εξωτερικός ασθενής, θα σας παρακολουθούν για ενδεχόμενες επιπλοκές μέχρι να υποχωρήσει σχεδόν τελείως η επίδραση των φαρμάκων. Ίσως να αισθανθείτε φούσκωμα ή να έχετε αέρια λόγω του αέρα που θα έχει εισέλθει κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ίσως ο γιατρός σας να σας συστήσει ορισμένους διατροφικούς περιορισμούς για 1-2 μέρες μετά την επέμβαση. Λόγω της χορήγησης ηρεμιστικών κατά την εξέταση, θα πρέπει κάποιος να σας συνοδέψει στο σπίτι σας. Το καλύτερο θα είναι να μείνει μαζί σας όλο το βράδυ κάποιος υπεύθυνος ενήλικος. Ακόμα κι αν νιώθετε νηφάλιος μετά την επέμβαση, τα ηρεμιστικά μπορεί να επηρεάσουν την κρίση και τα αντανακλαστικά σας για την υπόλοιπη μέρα. Δεν κάνει να οδηγήσετε για ένα 24ωρο.