Τι είναι το Σ.Ε.Ε;

Το Σ.Ε.Ε. αποτελεί μια κλινική οντότητα, που διαγιγνώσκεται αρκετά συχνά στο Δυτικό κόσμο. Είναι ένα σύνδρομο που περιλαμβάνει την παρουσία κοιλιακού άλγους ή δυσφορίας που συνδυάζεται με διαταραχές κενώσεων. Αποτελεί ένα καλόηθες λειτουργικό σύνδρομο, που δε μειώνει το μέσο όρο ζωής του ατόμου που πάσχει από αυτό, ούτε και εγκυμονεί κινδύνους για πρόκληση επιπλοκών στο μέλλον, όπως π.χ. την πρόκληση καρκίνου, πολυπόδων, κολίτιδας κ.α. Παλαιότερα η πάθηση αποκαλούνταν σπαστική κολίτιδα, που αποτελούσε όμως μια λανθασμένη ονομασία, γιατί η κατάληξη ¨ίτιδα¨ υποδηλώνει φλεγμονή, ενώ στο σύνδρομο του ευερεθίστου εντέρου δεν υπάρχει ως επί το πλείστον φλεγμονή στον εντερικό βλεννογόνο.

Ποια τα συμπτώματα στο Σ.Ε.Ε;

Τα κύρια συμπτώματα που έχει ένας ασθενής με Σ.Ε.Ε. είναι κοιλιακό άλγος και διαταραχές στις κενώσεις (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή εναλλαγές διάρροιας με δυσκοιλιότητα). Το κοιλιακό άλγος είναι συνήθως κωλικοειδές και υφίεται μετά την κένωση. Το 1/3 των ασθενών έχει πόνο και διάρροιες, το άλλο 1/3 πόνο και δυσκοιλιότητα και το υπόλοιπο 1/3 πόνο που συνδυάζεται άλλοτε με διάρριοιες και άλλοτε με δυσκοιλιότητα. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχουν οι ασθενείς με Σ.Ε.Ε. είναι ο μετεωρισμός, η κοιλιακή διάταση, η ναυτία, η αυξημένη αποβολή αερίων, οι ερυγές (ρεψίματα). Η νόσος διαδράμει με υφέσεις και εξάρσεις, μπορεί όμως σπανιότερα να έχει και χρόνιο, συνεχή χαρακτήρα. Το κοιλιακό άλγος επιδεινώνεται συνήθως μισή με μια ώρα μετά τη λήψη τροφής.

Ποιο είναι το προφίλ των ατόμων που πάσχουν από Σ.Ε.Ε;

Το Σ.Ε.Ε. παρουσιάζεται συνήθως σε νέους ενήλικες (από 15-45 χρονών), χωρίς να αποκλείεται η παρουσία του και σε ηλικιωμένους, με σαφή προτίμηση στο γυναικείο φύλο (γυναίκες/άνδρες=3/1). Η πλειονότητα των ασθενών έχει αγχωτικό, καταθλιπτικό ή υποχονδριακό χαρακτήρα. Το Σ.Ε.Ε. συνδυάζεται συχνά και με άλλα εξωγαστρεντερικά σύνδρομα, όπως η οσφυαλγία, οι ημικρανίες, η ινομυαλγία, η δυσπαρεύνια, οι διαταραχές ύπνου και άλλα λειτουργικά σύνδρομα του πεπτικού, όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος, η μη ελκωτική δυσπεψία, η ναυτία, η γαστροπάρεση.

Ποιες είναι οι πιθανές παθοφυσιολογικές διαταραχές στο Σ.Ε.Ε;

Πιθανές αιτίες του Σ.Ε.Ε αποτελούν:

  1. Οι διαταραχές της εντερικής κινητικότητας. Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που πάσχουν από Σ.Ε.Ε. παρουσιάζουν κάποιες ανωμαλίες στην κινητικότητα του εντέρου τους.
  2. Η σπλαγχνική υπερευαισθησία.Έχει βρεθεί ότι ορισμένα άτομα αντιλαμβάνονται τον πόνο πιο εύκολα από ό,τι κάποια άλλα. Για παράγειγμα έχουν πραγματοποιηθεί πειράματα, στα οποία έχει καθετηριαστεί το έντερο διαφόρων ατόμων με ένα μπαλόνι, το οποίο το φουσκώσαμε με ορισμένο όγκο αέρα, τον ίδιο για όλα τα άτομα, π.χ. 50cc. Βρέθηκε ότι κάποια άτομα με αυτό το ερέθισμα ένιωσαν έντονο πόνο στην κοιλιά, ενώ κάποια άλλα δεν ένιωσαν τίποτα. Τα άτομα που πόνεσαν βρέθηκε ότι πάσχουν συχνότερα από το Σ.Ε.Ε., παρουσιάζοντας χαμηλότερο ουδό πόνου.
  3. Η παρουσία τοπικής φλεγμονής. Κατά βάση στο Σ.Ε.Ε. δεν παρατηρείται φλεγμονή στον εντερικό βλεννογόνο. Έχει βρεθεί, όμως ότι το σύνδρομο το αναπτύσσουν 10-30% μετά από μια οξεία λοιμώδη γαστρεντερίτιδα.
  4. Η διατροφή.Ο ρόλος της διατροφής είναι αμφιλεγόμενος όσον αφορά στην πρόκληση του Σ.Ε.Ε., όμως σε ορισμένα άτομα έχει παρατηρηθεί θετική συσχέτιση με συγκεκριμένες προσλαμβανόμενες τροφές, ενώ πάντα θα πρέπει να αποκλείονται δυσαπορροφήσεις συστατικών και τροφικές αλλεργίες.
  5. Το ψυχολογικό stress. Έχει παρατηρηθεί έξαρση των συμπτωμάτων σε περιόδους έντονης συναισθηματικής φόρτισης και ύφεση σε περιόδους διακοπών.
  6. Ο ρόλος του Κ.Ν.Σ. Η αλληλεπίδραση του γαστρεντερικού με το κεντρικό νευρικό σύστημα θεωρείται πολύ σημαντική και τελευταία πολλές έρευνες γίνονται για την επίδραση του τελευταίου στη λειτουργία του εντέρου.
  7. Η κληρονομικότητα. Μελέτες έχουν δείξει αυξημένη επίπτωση του συνδρόμου σε άτομα με συγγενείς που πάσχουν από Σ.Ε.Ε., χωρίς όμως να έχει καθοριστεί πλήρως ο τύπος της κληρομικότητας στην ασθένεια και τα υπεύθυνα γονίδια.

Πότε να ανησυχήσω και να απευθυνθώ σε ειδικό γαστρεντερολόγο;

Υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα τα οποία δε θα πρέπει να αποδίδονται στην ύπαρξη Σ.Ε.Ε. Αν παρουσιάσετε κάποιο από τα παρακάτω επισκεφθείτε γαστρεντερολόγο:

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για το Σ.Ε.Ε;

Οι ασθενείς που πάσχουν από Σ.Ε.Ε είναι μια ετερογενής ομάδα ασθενών, που δεν έχουν όλοι τα ίδια χαρακτηριστικά και συμπτώματα. Ο γιατρός σας αφού σας έχει πάρει πλήρες ιστορικό, σας έχει εξετάσει κλινικά και έχει στείλει τον απαραίτητο εργαστηριακό έλεγχο θα σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία. Για τη θεραπεία του Σ.Ε.Ε. έχουν προταθεί διάφορα υγιεινοδιαιτητικά μέτρα, φάρμακα και ψυχολογικές θεραπείες.